تاریخچه چسب و استفاده آن توسط بشر

نخستین شواهد باستانی موجود از اهمیت و وجود چسب در زندگی بشر از گذشته تا به امروز خبر می دهد تاریخچه چسب و اوج زمان استفاده پیوسته آن توسط انسان طبق شواهد موجود و بدست آمده به ۴هزار سال قبل از میلاد مسیح و حتی خیلی بیشتر از آن باز می گردد که در ادامه به آن می پردازیم.

ردیابی تاریخچه چسب در دوران انسان‌های نخستین

از زمانی که انسان ابزاری را برای اولین بار انتخاب و در دست گرفت نیاز به چیزی برای اتصال اجزای آن وجود داشته است، نخستین چسب‌‌ در حدود ۲۰۰هزار سال پیش توسط انسان‌های نخستین نئاندرتال‌ها ساخته شدند.

قدیمی‌ترین مدرکی که ساخت محصولات چسبناک توسط انسان را اثبات می‌کند مربوط به ۷۰ هزار سال پیش بود، درحالی‌که با کشفیات جدید، این تاریخ به ۲۰۰ هزار سال تخمین زده شده است که نوع چسب های مورد استفاده در آن زمان از قیر طبیعی و مواد مشابه تهیه می‌شدند.

این چسب‌های باستانی برای اتصال ابزارهای سنگی به دسته‌های چوبی یا استخوانی مورد استفاده قرار می‌گرفتند و همچنین در مصر باستان، چسب‌هایی از حیوانات و یا بر پایه دارچین، نیشکر و پوست درخت نیز تهیه و مورد استفاده قرار می گرفته است.

نشانه تاریخچه چسب در آثار باستانی یافت شده

در جریان مطالعه گورستان‌های قبایل ماقبل تاریخ، باستان شناسان ظروفی در گورها پیدا کردند که قسمت‌های شکسته آنها توسط نوعی رزین به‌دست‌آمده از صمغ درخت به هم چسبانده شده بودند. علاوه بر این، پیدا شدن مجسمه‌هایی در معابر بابل نیز که چشم‌های عاجی آنها روی مجسمه چسبانده شده بودند حاکی از وجود ماده‌ای با عملکرد چسب در آن زمان است.

تاریخچه چسب، این ماده‌ی قیر مانند و پرکاربرد تقریباً شش هزار سال قدمت دارد و مطابق با شواهد یافت شده مورداستفاده بشر درگذشته دور قرارگرفته است. در دوره‌های بین هزار تا هزار و پانصد سال قبل از میلاد مسیح شواهد بیشتری به‌دست آمده مبنی بر استفاده از چسب به‌عنوان ماده‌ای برای چسباندن اجسام مختلف به یکدیگر.

نشانه‌های ارتباط چسب با هنر در دوران باستان

به‌وضوح می‌توانیم باکمی دقت به نقاشی‌های باستانی نقش بسته بر روی دیوارها و سایر سطوح در اماکن تاریخی و موزه‌ها، وجود ماده‌ای چسبناک به‌عنوان چسب برای چسباندن چوب و سایر موارد را به یکدیگر مشاهده کرد.

مثلاً: در ساخت تابوتی که در مقبره توتان خامون کشف‌شده است از چسب برای چسباندن قطعات استفاده‌شده است، و یا در موزه‌های امروزی به‌وفور می‌توان اشیاء هندی و اثاثیه‌ی فرعون‌های مصری که با استفاده از نوعی چسب که ساخته‌شده از بدن حیوانات هستند، به یکدیگر چسبانده شده‌اند را مشاهده کرد.

نشانه های اولین استفاده ها از چسب و هنر چسباندن در ابیات نیز تقریبا به دویست سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد. دوره ی بعدی استفاده از چسب و فعالیت در هنر چسباندن به یک  تا پانصد سال بعد از میلاد مسیح بر می گردد، یعنی زمانی که رومی ها و یونانی ها روکش کردن و تزیین با چوب را آموختند و از طریق آن لایه ها و تکه های نازکی از چوب را به هم متصل می کردند.

بواسطه ی این هنر، تولید و ساخت چسب های حیوانات و ماهی پیشرفت کرد و انواع دیگری از چسب ها اختراع شدند که از آن میان می توان به سفیده ی تخم مرغ که برای چسباندن ورقه های نازک طلا مورد استفاده قرار می گرفت اشاره کرد.

---

پیشتازان استفاده از چسب در دوران باستان

 می توان گفت که اولین قبیله ای که از قیر و موم زنبور عسل برای آب بندی الوار در قایق ها و کشتی ها استفاده کردند رومیان قدیم بودند.

برخی از بزرگترین تولید کنندگان مبلمان و اثاثیه، پیشرفت در کار و حرفه ی خود را تا حدی مدیون چسب هستند.

کمان های لشکریان چنگیز خان مغول با چسباندن چوب های چند لایه ی درخت لیمو و شاخ گاو میش ساخته شده و از استحکام بالایی برخوردار بودند.

راز ویولون هایی که توسط آنتونیو استرادیواریوس ساخته شده بودند فرایند چسباندنی بود که برای چند لایه کردن چوب های خاص خود به کار می برد. تقریبا در سال هزار و هفتصد پس از میلاد مسیح، با شروع استفاده از سریش تغییرات شگرفی در تاریخچه چسب به وجود آمد.

اولین تولید رسمی چسب و آغاز صنعت چسب سازی

اولین تولید رسمی و تجاری چسب صنعتی در کارخانه ای در هلند صورت گرفت. اولین حق امتیاز تولید چسب در بریتانیا نیز تقریبا در سال ۱۷۵۰ صادر شد.

تا سال ۱۹۰۰ در ایالات متحده چند کارخانه ی تولید چسب بر پایه ی موارد ذکر شده تاسیس شده بودند.

انقلاب صنعتی باعث انفجار پیشرفت های فنی شد که نتیجه آن در دسترس قرار گرفتن مواد جدید برای استفاده در فرمول بندی چسب ها بود.

اولین پلیمر پلاستیکی سنتز شده نیز سلولز نیترات بود که یک ماده ی ترمو پلاستیک به دست آمده از سلولز چوب به شمار می آمد.

از اولین کاربردهای این ماده ی قدیمی می توان به استفاده در تولید توپ های بیلیارد که قبلا از عاج فیل درست می شدند اشاره کرد.

دوره ی پلاستیک با تولید باکلیت فنولیک ( یک پلاستیک ترموستاتی) در سال ۱۹۱۰ آغاز شد.

توسعه ی پلاستیک ها و الاستو مترها به سرعت موجب پیشرفت صنعت چسب سازی شده اند.

 به گونه ای که فرمول سازان دامنه ی متنوعی از محصولات را در اختیار داشته باشند.

تا با کمک آن ها بتوان به بهبود و تغییر ویژگی های متنوع چسب از جمله انعطاف پذیری، سختی، زمان سفت شدن و مقاومت دمایی و شیمیایی آن پرداخت.

امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید

مشتاقانه برای مطالعه نظرات شما در خصوص این مقاله و یا ضعف و حتی تکمیل نمودن مطالب لحظه شماری می کنیم

لطفا نظر خود را در خصوص این مقاله از طریق فرم ذیل ارسال فرمایید